Tăng lipid máu là gì? Đó là thuật ngữ y khoa
cho việc tăng lipid (chất béo) trong máu. Nói theo cách bạn có thể quen thuộc -
nếu bạn bị tăng lipid máu thì bạn có mức cholesterol và chất béo trung tính
cao. Đó là một tình trạng mãn tính nhưng có thể đảo ngược trong hầu hết các
trường hợp thông qua việc ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn.
Tăng
lipid máu là một tình trạng phổ biến liên quan đến hội chứng chuyển hóa , tiểu
đường và béo phì, cũng như là nguyên nhân của bệnh động mạch vành, bệnh động
mạch ngoại biên và đột quỵ. Tương tự như tăng huyết áp hoặc các triệu chứng
huyết áp cao , tăng lipid máu có thể là “kẻ giết người thầm lặng” không có dấu
hiệu hoặc triệu chứng đã biết cho đến khi bạn gặp rắc rối nghiêm trọng. Đáng
sợ, phải không ?!
Nguyên nhân của tăng lipid máu
Chất béo bão hòa
Những nguyên nhân
chính của bệnh mỡ máu dựa trên lối sống. Chất béo bão hòa trong chế độ ăn uống
có thể làm tăng đáng kể mức cholesterol trong máu, cũng như phá vỡ sự cân bằng
của HDL và LDL cholesterol.
Chất béo bão hòa được
tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, bao gồm thịt đỏ, thịt lợn và các sản phẩm
từ sữa.
Chất béo chuyển hóa
Chất béo chuyển hóa
được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn, bao gồm những thứ như
bánh quy và khoai tây chiên. Chúng có thể làm tăng cả LDL và HDL cholesterol,
làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tim và các vấn đề tim mạch khác.
Bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường và
bệnh mỡ máu có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Những thay đổi trong quá trình
sản xuất và lưu trữ chất béo liên quan đến bệnh tiểu đường có thể ảnh hưởng đến
mức lipid trong máu, dẫn đến mức LDL-cholesterol tăng cao và mức
HDL-cholesterol thấp hơn.
Di truyền học
Trong một số trường
hợp, cholesterol cao có thể do di truyền. Tăng lipid máu kết hợp gia đình là
tình trạng cholesterol cao do các yếu tố di truyền, chứ không phải do chế độ ăn
uống đơn thuần. Không giống như các trường hợp tiêu chuẩn của tăng lipid máu,
những người bị tình trạng này thường có lượng cholesterol cao ở độ tuổi thanh
thiếu niên và 20 tuổi.
Những người bị tăng
lipid máu kết hợp gia đình có nhiều khả năng bị các vấn đề về tim khi còn trẻ.
Họ có nguy cơ cao bị đau tim và đột quỵ.
Béo phì
Béo phì có thể góp
phần làm tăng mức cholesterol. Cân nặng tăng lên khiến cơ thể khó phân hủy
đường và chất béo một cách hợp lý và có thể làm thay đổi nồng độ lipid có trong
máu. Điều này có thể dẫn đến tăng lipid máu.
Ít vận động cũng có
thể ảnh hưởng đến việc dự trữ chất béo trong cơ thể và dẫn đến sự thay đổi nồng
độ lipid trong cơ thể.
Tuổi tác
Người ta không biết
liệu lão hóa có trực tiếp dẫn đến mức cholesterol cao hơn hay không. Tuy nhiên,
khi con người già đi, mức cholesterol có xu hướng tăng lên.
Rượu
Rượu và tăng lipid máu
có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, với những người nghiện rượu có nhiều khả năng
bị cholesterol cao.
Uống rượu trong thời
gian dài đã được chứng minh là làm tăng đáng kể mức cholesterol.
Các triệu chứng của tăng lipid máu
Mặc dù tăng lipid máu
rất dễ chẩn đoán với việc tầm soát thích hợp, nhưng có rất ít triệu chứng đáng
chú ý. Tăng lipid máu mất nhiều thời gian để gây ra các vấn đề sức khỏe như
bệnh tim và xơ vữa động mạch. Nếu không có thêm các biến chứng về sức khỏe, rất
khó để biết rằng bạn đang bị tăng lipid máu.
Một số bệnh tăng lipid
máu di truyền có thể có các triệu chứng đáng chú ý hơn. Hội chứng thiếu hụt
lipoprotein là một tình trạng di truyền trong đó cơ thể có lượng chất béo trung
tính cao nguy hiểm. Các triệu chứng thiếu hụt lipoprotein bao gồm buồn nôn, đau
bụng và chán ăn.
Cách tốt nhất để đảm
bảo rằng mức độ lipid của bạn nằm trong ngưỡng khỏe mạnh là kiểm tra lipid máu.
Nếu bạn không có nguy cơ tăng lipid máu, bạn nên kiểm tra không quá một lần mỗi
năm năm. Những người đang dùng statin hoặc các loại thuốc khác để kiểm soát
tăng lipid máu nên thực hiện bảng đo lipid máu hàng năm.
Điều trị chứng tăng lipid máu
Statin
Lựa chọn điều trị
chính cho cholesterol cao là một loại thuốc được gọi là statin. Chúng ngăn chặn
các phân tử cần thiết để sản xuất cholesterol. Chúng cũng giúp cơ thể tái hấp
thu cholesterol đã hình thành thành mảng trong động mạch, giảm nguy cơ đau tim
và đột quỵ.
Lipitor là statin được
sử dụng phổ biến nhất. Tuy nhiên, có một số lựa chọn thay thế lipitor, bao gồm
pravachol và zocor.
Statin thường an toàn
và được hầu hết bệnh nhân dung nạp tốt. Tuy nhiên, chúng đi kèm với một số tác
dụng phụ, đặc biệt là khi cơ thể thích nghi với thuốc. Những tác dụng phụ này
bao gồm nhức đầu , buồn nôn và đau cơ.
Thuốc ức chế hấp thụ cholesterol
Cholesterol được cơ
thể tái hấp thu ở ruột non nên rất khó để giảm mức độ. Zetia là một loại thuốc
điều trị cholesterol, có tác dụng ngăn chặn sự hấp thụ cholesterol ở ruột dưới.
Zetia và các chất ức
chế hấp thụ cholesterol khác thường được sử dụng cùng với statin.
Thuốc tiêm Cholesterol
Có một số loại thuốc
điều trị cholesterol dạng tiêm mới giúp nhắm mục tiêu các loại cholesterol cụ
thể, làm cho chúng hoạt động hiệu quả hơn.
Những loại thuốc này
là chất ức chế PCSK9, giúp gan hấp thụ mức cholesterol LDL cao hơn, loại
cholesterol “xấu”. Vì chúng nhắm mục tiêu trực tiếp đến LDL trong máu, chúng có
thể dẫn đến giảm nhanh hơn mức cholesterol lưu thông.
Thuốc tiêm cholesterol
thường được sử dụng bởi những người bị dị ứng với statin, hoặc những người có
tình trạng di truyền gây ra mức LDL cao trong máu.
Chế độ ăn
Cách tốt nhất để giảm
cholesterol cao là can thiệp vào chế độ ăn uống. Hầu hết các bác sĩ sẽ khuyên
bạn nên loại bỏ hoàn toàn chất béo chuyển hóa khỏi chế độ ăn uống của mình và
cắt giảm đáng kể chất béo bão hòa.
Một chế độ ăn uống
lành mạnh cho những người bị tăng lipid máu bao gồm thực phẩm toàn phần như gạo
lứt, cá, thịt nạc và nhiều trái cây và rau quả. Chất béo lành mạnh, chẳng hạn
như chất béo có trong dầu ô liu và bơ, cũng là một cách tốt để điều chỉnh chất
béo trong cơ thể.
Những biện pháp này
cần thời gian để có hiệu quả, vì vậy có thể dùng thuốc khi bạn điều chỉnh theo
chế độ ăn mới.
Tập thể dục
Cân nặng dư thừa có
liên quan đến mức cholesterol cao hơn Tập thể dục có thể giúp bạn giảm cân và
điều chỉnh nồng độ lipid trong máu, dẫn đến giảm nguy cơ tăng lipid máu.
Sống chung với bệnh mỡ máu
Mặc dù tăng lipid máu
có thể nguy hiểm khi không được giải quyết, nhưng có một số cách để bạn có thể
sống chung với tình trạng này.
Cách sống chính của
bệnh mỡ máu là thay đổi chế độ ăn uống. Ngay cả khi dùng thuốc, hầu hết mọi
người cũng sẽ cần thay đổi những gì họ ăn để ngăn mức cholesterol tăng trở lại.
Các bác sĩ khuyên bạn
nên cắt giảm chất béo chuyển hóa khỏi chế độ ăn uống của mình và bạn cũng nên
giảm lượng chất béo bão hòa. Các chất béo khác, chẳng hạn như chất béo không
bão hòa có trong dầu ô liu, là một bổ sung lành mạnh cho chế độ ăn uống của bạn
và có thể làm giảm mức cholesterol LDL.
Hút thuốc có thể làm
tăng tác động của cholesterol xấu đối với cơ thể của bạn, khiến bạn có nhiều
khả năng mắc bệnh tim hơn.
Thực hiện các bước để
giảm cholesterol cao có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh lý. Cholesterol và
đột quỵ có mối liên hệ chặt chẽ, cũng như cholesterol và bệnh tim. Một chế độ
ăn uống tốt hơn và chế độ tập thể dục có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh
tim hoặc đột quỵ.
Điều trị tự nhiên của tăng lipid máu
Tăng
lipid máu có thể được thừa hưởng và làm tăng nguy cơ bệnh của các mạch máu, có
thể dẫn đến đột quỵ và bệnh tim. Bác sĩ thường xuyên nhất và rất nhanh chóng kê
toa statin cho bất cứ ai bị tăng lipid máu hoặc cholesterol cao. Nhưng statin
không phải là không có rủi ro rất nghiêm trọng, bao gồm tăng cơ hội phát triển
bệnh tiểu đường - với các nghiên cứu phát hiện ra rằng những người dùng statin
thì dễ mắc bệnh tiểu đường loại 2 hơn 50%!
Các
bác sĩ và chuyên gia y tế biết và thừa nhận sự thật - thay đổi lối sống là cách
tốt nhất để phòng ngừa và kiểm soát chứng tăng lipid máu. Vậy tại sao dùng
lượng lớn các statin nguy hiểm ? Đó là một câu trả lời đơn giản nhưng buồn: Hầu
hết mọi người không sẵn sàng thay đổi lối sống quan trọng (nhưng hoàn toàn có
thể làm được) có thể thay thế nhu cầu dùng thuốc hạ cholesterol.
1.
Thay đổi chế độ ăn uống của bạn
Chế
độ ăn nhiều chất béo đầy đủ các loại thực phẩm viêm có thể làm trầm trọng thêm
hoặc làm tăng nguy cơ tăng lipid máu. Đó là lý do tại sao bạn muốn ăn thực phẩm
chống viêm và hạn chế tiêu thụ thực phẩm đã qua xử lý gây hại của bạn .
Thực
phẩm làm cho nó tồi tệ hơn
Tránh
tiêu thụ danh sách này để ngăn ngừa và chữa lành chứng tăng lipid máu:
Đường
và các sản phẩm ngũ cốc tinh chế - Cả hai kích thích gan để sản xuất nhiều
cholesterol hơn và tăng viêm.
Đóng
gói và chế biến các loại thực phẩm - Thông thường có nhiều muối, đường và
chất béo không lành mạnh, bạn chắc chắn muốn tránh các loại thực phẩm đóng gói
và chế biến cao.
Chất
béo hydro hóa - Dầu thực vật có tác dụng chống viêm và có thể làm tăng
cholesterol.
Chất
béo chuyển hóa - Những chất này làm tăng cholesterol LDL, viêm và nguy cơ
mắc bệnh tim mạch.
Các
sản phẩm sữa thông thường (không hữu cơ, đồng nhất và tiệt trùng) - Khử trùng
và đồng nhất các sản phẩm sữa thay đổi cấu trúc hóa học của chúng, làm cho chất
béo bị ôi, phá hủy các chất dinh dưỡng và dẫn đến sự hình thành các gốc tự do
trong cơ thể.
Các
sản phẩm động vật được sản xuất tại nhà máy - Nông nghiệp công nghiệp cung
cấp cho chúng ta các loại thịt và sản phẩm động vật rẻ tiền nhưng nguy hiểm.
Quá
nhiều caffeine - Quá nhiều caffeine có thể làm tăng mức cholesterol. Hạn
chế uống cà phê hoặc trà không quá 1-2 ly mỗi ngày.
Quá
nhiều rượu - Rượu kích thích gan tạo ra nhiều cholesterol hơn, làm tăng
mức cholesterol và viêm. Đối với những người có chất béo trung tính cao có thể
đặc biệt nguy hiểm. Một ly rượu vang đỏ mỗi ngày có thể được bảo vệ tim mạch,
nhưng bất cứ điều gì nhiều hơn làm tăng cholesterol của bạn.
Thực
phẩm chữa lành
Béo
omega-3 - Omega-3 thực phẩm có thể giúp tăng cholesterol tốt và
giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Cá giàu axit béo omega-3 có lợi cho tim bao gồm
cá mòi, cá ngừ, cá hồi, cá trích và cá thu.
Thực
phẩm giàu chất xơ hòa tan - Chất xơ hòa tan liên kết với cholesterol
trong hệ tiêu hóa, khiến cơ thể bài tiết ra ngoài. Nhằm tiêu thụ nhiều trái
cây, rau, hạt và hạt nảy mầm, và các loại thực phẩm giàu chất xơ khác .
Dầu
ôliu - Dầu ôliu nguyên chất, chất lượng cao, có nhiều hợp chất chống viêm,
chất chống oxy hóa và nhiều chất dinh dưỡng tốt cho tim. Nó cũng tăng cường
HDL.
Tỏi
và hành tây - Hai loại thực phẩm giảm cholesterol này giúp giảm
cholesterol LDL vì các hợp chất chứa lưu huỳnh giúp làm sạch các động mạch.
Dấm
rượu táo - Tiêu thụ chỉ một muỗng canh giấm táo mỗi ngày có thể làm giảm
cholesterol tự nhiên của bạn. Dấm rượu táo đã được chứng minh là làm tăng sản
xuất mật và hỗ trợ gan của bạn, là chất chịu trách nhiệm xử lý cholesterol.
Thảo
mộc - Thêm nhiều loại gia vị vào chế độ ăn uống hàng ngày của bạn, chẳng
hạn như húng quế, hương thảo và nghệ, tất cả đều chứa chất chống oxy hóa có khả
năng bảo vệ tim mạch và giúp giảm cholesterol tự nhiên.
2.
Dầu cá (1.000 miligam đến 2.000 mg mỗi ngày)
EPA
và DHA (chất béo omega-3) được tìm thấy trong dầu cá giúp giảm mức cholesterol
tổng thể, do đó có thể giúp ngăn chặn tình trạng này. Một nghiên cứu năm 2015
của Trung Quốc đã kiểm tra 80 người để xác định xem dầu cá có lợi cho những
người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) có liên quan đến
tăng lipid máu hay không. Những người tham gia được phân ngẫu nhiên để lấy dầu
cá hoặc dầu bắp mỗi ngày trong ba tháng. Trong số 80 người tham gia ban đầu, 70
người đã hoàn thành thử nghiệm, và các nhà nghiên cứu nhận thấy “dầu cá có thể
có lợi bất thường về trao đổi chất liên quan đến điều trị NAFLD.”
3.
Gạo men đỏ (1.200 mg mỗi ngày)
Men
gạo đỏ là một chất được chiết xuất từ gạo được lên men với một loại men được
gọi là Monascus purpureus . Nó được sử dụng ở Trung Quốc và các nước châu Á
khác trong nhiều thế kỷ như một loại thuốc truyền thống và cho thấy làm giảm
cholesterol tới 32%. Tốt nhất là uống CoQ10 (ít nhất 90-120 mg mỗi ngày) để
ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt, nó được chứng minh là có tác dụng tích cực đến
tăng lipid máu nói riêng.
Một
nghiên cứu năm 2015 của Hàn Quốc được công bố trên tạp chí Medicinal
Food đã nghiên cứu hiệu quả của men gạo đỏ trong điều trị bệnh béo
phì - nguyên nhân phổ biến của tăng lipid máu - và tăng lipid máu. Chuột được
tách ra thành 5 nhóm: chế độ ăn uống bình thường, chế độ ăn nhiều chất béo mà
không cần điều trị, và ba nhóm chế độ ăn nhiều chất béo bổ sung một gam mỗi kg
men gạo đỏ trong 8 tuần, 1 gram mỗi kg một ngày đỏ men gạo trong 12 tuần hoặc
2,5 gram mỗi kg mỗi ngày trong tám tuần.
Các
nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng men gạo đỏ ngăn ngừa tăng cân và “làm giảm các
thông số lipid trong máu, men gan, và nồng độ leptin, và chỉ số gây xơ vữa được
cải thiện.” Gạo men đỏ có thể điều trị béo phì và tăng lipid máu.
4.
Tỏi (500 mg mỗi ngày)
Nếu
bạn có một thời gian khó tiêu thụ tỏi trong chế độ ăn uống của bạn, bạn cũng có
thể dùng tỏi ở dạng bổ sung. Nó làm tăng cholesterol HDL và làm giảm
cholesterol toàn phần.
Một
phân tích tổng hợp năm 1993 các thử nghiệm có đối chứng sử dụng tỏi để giảm mức
cholesterol cho thấy tỏi có tác dụng làm giảm cholesterol
toàn phần. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng, "Bằng chứng tốt nhất cho thấy
tỏi, với số lượng xấp xỉ một nửa đến một nhánh mỗi ngày, giảm tổng lượng
cholesterol trong máu xuống khoảng 9% trong nhóm bệnh nhân nghiên cứu."
Nghiên
cứu tiếp theo đã phát hiện ra rằng hiệu ứng này có thể là do một phần, đến khả
năng của tỏi làm chậm quá trình tổng hợp cholesterol và tái lưu thông trong gan
và tiềm năng chống oxy hóa của tỏi.
5. Bột chiết xuất xương cựa nguyên chất
Xương cựa là một loại
thảo mộc từ lâu đã được sử dụng để điều trị các bệnh về tim trong y học cổ
truyền Trung Quốc. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nó có thể có hiệu quả trong việc
giảm mức cholesterol.
Các nghiên cứu trên
chuột cho thấy xương cựa làm giảm cả mức cholesterol toàn phần và mức
LDL-cholesterol.
Bột xương cựa có ít
tác dụng phụ thông thường, mặc dù nó có thể gây khó chịu cho dạ dày ở một số
người dùng. Để tránh bất kỳ cơn đau dạ dày nào, hãy ăn xương cựa với thức ăn.
6. Hawthorn Berry Extract Powder
Chiết xuất quả táo gai
được sử dụng để chống oxy hóa. Nó cũng có hiệu quả để giảm mức cholesterol.
Các nghiên cứu trên
chuột đã chỉ ra rằng chiết xuất quả táo gai làm giảm mức LDL-cholesterol trong
máu.
Bột chiết xuất cây kế sữa
Cây kế sữa có một loạt
các lợi ích sức khỏe, bao gồm hỗ trợ sức khỏe gan và hỗ trợ giảm cân. Nó cũng
đã được chứng minh là có hiệu quả để giảm mức cholesterol
Bệnh nhân tiểu đường
được điều trị bằng cây kế sữa cho thấy mức cholesterol thấp hơn đáng kể so với
những bệnh nhân không được điều trị.
7. Niacin tinh khiết
Niacin còn được gọi là
vitamin B3, có thể giúp cơ thể điều chỉnh mức cholesterol. Niacin cũng thúc đẩy
HDL-cholesterol, loại cholesterol “tốt”, cân bằng chất béo trung tính và cải
thiện sức khỏe tim mạch.
8. Bột chiết xuất hạt lanh
Hạt lanh được sử dụng
vì nhiều lợi ích sức khỏe, bao gồm cả việc điều chỉnh chất béo trung tính.
Bột chiết xuất hạt
lanh đã được chứng minh là có hiệu quả để giảm mức cholesterol toàn phần, cũng
như giảm đáng kể LDL-cholesterol.
9. Berberine HCL bột
Berberine là một trong
những phương pháp điều trị tự nhiên hiệu quả nhất cho cả huyết áp cao và
cholesterol cao. Bột Berberine HCL điều chỉnh LDL-cholesterol trong máu, giúp
cơ thể hấp thụ nhiều phân tử cholesterol có hại hơn và loại bỏ chúng ra khỏi
máu.
10.
Tập thể dục
Một
cách hàng đầu và quan trọng để giữ cho hồ sơ lipid máu của bạn ở trạng thái
khỏe mạnh là tập thể dục. Tập thể dục với trọng lượng đào tạo và đào tạo burst
có thể thúc đẩy hormone tăng trưởng của con người, có thể cải thiện HDL (tốt)
cholesterol và cholesterol LDL (xấu) thấp hơn.
11.
Giảm cân
Nếu
bạn mang thêm trọng lượng xung quanh, bạn sẽ muốn làm việc trên giảm cân. Giảm
cân chỉ 10 phần trăm có thể đi một chặng đường dài để giảm nguy cơ hoặc đảo
ngược tăng lipid máu.
12. Bỏ
thuốc lá
Hút
thuốc lá có liên quan trực tiếp đến sự gia tăng cholesterol xấu và chất béo
trung tính vì vậy việc bỏ thuốc là chìa khóa để cải thiện tình trạng tăng lipid
máu.
13.
Tinh dầu
Một
nghiên cứu cho thấy rằng khi động vật có cholesterol cao được chiết xuất tinh
dầu sả , số lượng của chúng giảm đi đáng kể. Tiêu thụ dầu sả đã cho thấy duy
trì mức chất béo trung tính khỏe mạnh và giảm cholesterol LDL (có hại) trong cơ
thể. Điều này thúc đẩy dòng chảy không bị cản trở của máu trong động mạch và
giúp bảo vệ chống lại nhiều rối loạn tim.
Dầu
hoa oải hương được chứng minh là làm giảm mức cholesterol vì nó làm giảm
căng thẳng cảm xúc. Tinh dầu cây bách làm giảm cholesterol vì nó cải thiện lưu
thông, và dầu hương thảo làm giảm cholesterol do đặc tính chống oxy hóa độc đáo
của nó và hỗ trợ sức khỏe tim mạch.
Tăng
lipid máu so với tăng huyết áp
Tăng
huyết áp còn được gọi là huyết áp cao. Huyết áp là áp lực mà máu của bạn áp
dụng cho các thành trong động mạch của bạn. Ngược lại, tăng lipid máu phát
triển khi bạn có hàm lượng chất béo cao (chất béo) trong máu. Có hàm lượng chất
béo cao trong máu có thể thu hẹp hoặc chặn các động mạch của bạn. Các chất béo
có thể dính vào và làm cứng các bức tường của động mạch của bạn, là tốt.
Những
người bị tăng huyết áp có nhiều khả năng cũng không được điều trị hoặc điều trị
cholesterol không đủ. Có cả tăng lipid máu và tăng huyết áp làm tăng nguy cơ
hội chứng chuyển hóa. Nếu bạn bị tăng lipid máu và tăng huyết áp và cholesterol
HDL thấp, thì bạn cũng có hội chứng chuyển hóa.
Huyết
áp cao không được điều trị có thể gây tổn thương tim, đau tim, suy tim hoặc đột
quỵ. Tăng lipid máu làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, như đau tim, đột quỵ và
bệnh mạch máu ngoại vi (có các tụt mỡ trong mạch máu).
Cả
hai điều kiện này có thể là di truyền, và cả hai đều có nguy cơ gia tăng với
tuổi tác tăng lên. Họ cũng có thể được đảo ngược với thay đổi lối sống. Một số
thay đổi lối sống làm giảm nguy cơ và giảm huyết áp và tăng lipid máu bao gồm
giảm cân, bỏ thuốc lá, giảm / tránh uống rượu và cà phê, tăng thực phẩm lành
mạnh, giảm thực phẩm không lành mạnh và tập thể dục nhiều hơn.
Phân
loại và triệu chứng tăng lipid máu
Tăng
lipid máu, hoặc tăng lipid máu ICD-9 do nhiều chuyên gia y tế biết đến, có thể
được phân loại là tăng lipid máu gia đình hoặc chính, gây ra bởi những bất
thường về di truyền cụ thể hoặc tăng lipid máu thứ phát hoặc kết quả từ một yếu
tố tiềm ẩn khác, bao gồm hội chứng chuyển hóa, chế độ ăn uống, không hoạt động
thể chất và / hoặc thuốc.
Chẩn
đoán tăng lipid máu không giống như cholesterol cao. Cả hai liên quan đến quá
nhiều chất béo trong máu, nhưng cholesterol cao không nhất thiết có nghĩa là
bạn có mức chất béo trung tính cao. Tăng lipid máu có nghĩa là cả cholesterol
và chất béo trung tính của bạn đều cao. Cholesterol giúp xây dựng các tế bào và
tạo ra các kích thích tố trong cơ thể. Triglycerides là một loại mỡ cơ thể sử
dụng để lưu trữ năng lượng cũng như cung cấp năng lượng cho cơ bắp của bạn. Có
một mức độ triglyceride cao cùng với cholesterol LDL cao như người ta với tăng
lipid máu làm tăng khả năng mắc bệnh tim hơn chỉ có một mức độ cholesterol LDL
cao.
Tăng
lipid máu thường không có triệu chứng và chỉ có thể được phát hiện bằng xét
nghiệm máu. Một số người bị đau ngực, đặc biệt là nếu tăng lipid máu là tiên
tiến và ảnh hưởng nghiêm trọng đến các động mạch. Một số triệu chứng có thể xảy
ra trong những trường hợp hiếm hoi của tăng lipid máu có thể gây đau tim hoặc
đột quỵ.
Yếu
tố nguy cơ tăng lipid máu và nguyên nhân gốc rễ
Tăng
lipid máu thường là kết quả của thói quen lối sống không lành mạnh như hút
thuốc, chế độ ăn uống kém và không hoạt động thể chất. Phụ nữ trên 55 tuổi và
nam giới trên 45 tuổi cũng dễ bị chẩn đoán bị tăng lipid máu.
Một
số thứ khác có thể gây tăng lipid máu bao gồm:
nghiện
rượu
Bệnh
tiểu đường
suy
giáp
bệnh
thận
Tăng
lipid máu gia đình kết hợp là một rối loạn di truyền gây ra cholesterol cao và
mức chất béo trung tính cao trong máu. Theo một nghiên cứu được công bố trên
Human Molecular Genetics, tăng lipid máu kết hợp gia đình ảnh hưởng đến 1% đến
2% dân số.
Tiền
sử gia đình có cholesterol cao và bệnh tim sớm là những yếu tố nguy cơ phát
triển chứng tăng lipid máu gia đình. Mặc dù tăng lipid máu gia đình kết hợp
được thừa hưởng, nhưng có một số yếu tố khiến nó trở nên tồi tệ hơn:
nghiện
rượu
Bệnh
tiểu đường
béo
phì
suy
giáp
Nói
chung, để được coi là có nguy cơ thấp cho tăng lipid máu, công việc máu của bạn
sẽ hiển thị các kết quả sau:
HDL
lớn hơn 40 miligam trên mỗi deciliter
LDL
dưới 130 miligam trên mỗi deciliter
Chất
béo trung tính dưới 200 miligram trên mỗi deciliter
Tổng
lượng cholesterol dưới 200 miligram trên mỗi deciliter
Điểm mấu chốt
Tăng lipid máu, là một
tình trạng bệnh lý phổ biến (và đôi khi nghiêm trọng) được đặc trưng bởi sự dư
thừa chất béo hoặc lipoprotein trong máu.
Có nhiều dạng tăng
lipid máu khác nhau. Với chứng tăng cholesterol máu, có quá nhiều
LDL-cholesterol trong máu. Với các dạng tăng lipid máu khác, không có đủ
HDL-cholesterol - loại cholesterol “tốt” - trong máu. Tăng lipid máu có thể làm
tăng đáng kể nguy cơ phát triển một loạt các vấn đề tim mạch. Nó cũng làm cho
bạn có nhiều khả năng bị đột quỵ, phát triển chứng xơ vữa động mạch hoặc mắc
bệnh tim.
May mắn thay, có một
loạt các chất bổ sung tự nhiên có hiệu quả để điều trị bệnh mỡ máu. Chiết xuất
hạt lanh đã được chứng minh là có tác dụng điều chỉnh lipid máu. Niacin thúc
đẩy HDL-cholesterol trong cơ thể, duy trì sự cân bằng lành mạnh của lipid. Cây
kế sữa, quả táo gai và xương cựa đều đã được chứng minh là làm giảm mức
LDL-cholesterol trong máu.