Viêm màng bồ đào là một dạng của bệnh viêm mắt. Nó ảnh
hưởng đến lớp mô giữa trong thành mắt (uvea).
Các dấu hiệu cảnh báo viêm màng bồ đào (u-vee-I-tis) thường đến
đột ngột và trở nên tồi tệ hơn nhanh chóng. Chúng bao gồm đỏ mắt, đau và
mờ mắt. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai mắt và nó có
thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi, ngay cả trẻ em.
Nguyên nhân có thể gây ra viêm màng bồ đào là nhiễm trùng, chấn
thương hoặc một bệnh tự miễn dịch hoặc viêm. Nhiều khi không thể xác định
được nguyên nhân.
Viêm màng bồ đào có thể nghiêm trọng, dẫn đến mất thị lực vĩnh
viễn. Chẩn đoán và điều trị sớm là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến
chứng và bảo tồn thị lực của bạn.
Các triệu chứng
Các dấu hiệu, triệu chứng và đặc điểm của viêm màng bồ đào có
thể bao gồm:
Đỏ mắt
Đau mắt
Tính nhạy sáng
Nhìn mờ
Các điểm tối, nổi trong tầm nhìn của bạn (vật nổi)
Giảm thị lực
Các triệu chứng có thể xảy ra đột ngột và trở nên tồi tệ hơn
nhanh chóng, mặc dù trong một số trường hợp, chúng phát triển dần dần. Chúng
có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai mắt. Đôi khi, không có triệu chứng và
các dấu hiệu của viêm màng bồ đào được quan sát khi khám mắt định kỳ.
Màng bồ đào là lớp mô ở giữa trong thành của mắt. Nó bao gồm
mống mắt, thể mi và màng mạch. Khi bạn nhìn vào mắt mình trong gương, bạn
sẽ thấy phần tròng trắng của mắt (củng mạc) và phần có màu của mắt (mống mắt).
Mống mắt nằm bên trong phía trước của mắt. Thể mi là một cấu
trúc nằm sau mống mắt. Màng mạch là một lớp mạch máu nằm giữa võng mạc và
màng cứng. Võng mạc nằm bên trong đáy mắt, giống như hình nền. Bên
trong đáy mắt chứa đầy một chất lỏng giống như gel được gọi là thủy tinh thể.
Loại viêm màng bồ đào mà bạn mắc phải tùy thuộc vào bộ phận nào
của mắt bị viêm:
Viêm màng bồ đào trước ảnh hưởng đến bên trong phía trước mắt của
bạn (giữa giác mạc và mống mắt) và thể mi. Nó còn được gọi là viêm mống mắt
và là loại viêm màng bồ đào phổ biến nhất.
Viêm màng bồ đào trung gian ảnh hưởng đến võng mạc và mạch máu
ngay sau thủy tinh thể (pars plana) cũng như gel ở trung tâm của mắt (thủy tinh
thể).
Viêm màng bồ đào sau ảnh hưởng đến một lớp ở mặt trong của mắt,
võng mạc hoặc màng mạch.
Viêm màng bồ đào xảy ra khi tất cả các lớp của màng bồ đào bị
viêm, từ trước ra sau của mắt.
Khi nào cần tìm lời khuyên y
tế
Liên hệ với bác sĩ nếu bạn nghĩ rằng bạn có các dấu hiệu cảnh
báo của bệnh viêm màng bồ đào. Họ có thể giới thiệu bạn đến bác sĩ chuyên
khoa mắt (bác sĩ nhãn khoa). Nếu bạn đang bị đau mắt nghiêm trọng và các vấn
đề về thị lực không mong muốn, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.
Nguyên nhân
Trong khoảng một nửa số trường hợp, nguyên nhân cụ thể của viêm
màng bồ đào không rõ ràng và rối loạn này có thể được coi là một bệnh tự miễn
dịch chỉ ảnh hưởng đến mắt hoặc mắt. Nếu một nguyên nhân có thể được xác
định, nó có thể là một trong những nguyên nhân sau:
Rối loạn tự miễn dịch hoặc rối loạn viêm ảnh hưởng đến các bộ
phận khác của cơ thể, chẳng hạn như bệnh sarcoidosis, viêm cột sống dính khớp,
lupus ban đỏ hệ thống hoặc bệnh Crohn
Nhiễm trùng, chẳng hạn như bệnh mèo cào, herpes zoster, bệnh
giang mai, bệnh toxoplasma hoặc bệnh lao
Tác dụng phụ của thuốc
Chấn thương mắt hoặc phẫu thuật
Rất hiếm khi ung thư ảnh hưởng đến mắt, chẳng hạn như ung thư hạch
Các yếu tố rủi ro
Những người có những thay đổi trong một số gen nhất định có thể
dễ bị viêm màng bồ đào hơn. Hút thuốc lá có liên quan đến chứng viêm màng
bồ đào khó kiểm soát hơn.
Các biến chứng
Nếu không được điều trị, viêm màng bồ đào có thể gây ra các biến
chứng, bao gồm:
Sưng võng mạc (phù hoàng điểm)
Sẹo võng mạc
Bệnh tăng nhãn áp
Đục thủy tinh thể
Tổn thương dây thần kinh thị giác
Bong võng mạc
Mất thị lực vĩnh viễn
Chẩn đoán
Khi bạn đến gặp bác sĩ chuyên khoa mắt (bác sĩ nhãn khoa), họ có
thể sẽ tiến hành khám mắt toàn bộ và thu thập tiền sử sức khỏe kỹ lưỡng. Khám
mắt thường bao gồm những việc sau:
Đánh giá thị lực (bằng kính
nếu bạn thường đeo) và phản ứng của đồng tử với ánh sáng.
Đo áp lực. Kiểm tra đo áp
suất đo áp suất bên trong mắt của bạn (nhãn áp). Thuốc nhỏ mắt gây tê có
thể được sử dụng cho xét nghiệm này.
Một cuộc kiểm tra đèn khe. Đèn khe là một kính hiển vi có thể phóng đại và chiếu sáng phía
trước mắt của bạn với một dòng ánh sáng cường độ cao. Đánh giá này là cần
thiết để xác định các tế bào viêm vi thể ở phía trước của mắt.
Soi đáy mắt. Còn được gọi là
soi đáy mắt, bài kiểm tra này bao gồm việc mở rộng (làm giãn) đồng tử bằng thuốc
nhỏ mắt và chiếu ánh sáng chói vào mắt để kiểm tra mặt sau của mắt.
Bác sĩ của bạn cũng có thể đề nghị:
Chụp ảnh màu bên trong
mắt (võng mạc).
Chụp cắt lớp quang học coherence (OCT). Thử nghiệm này đo độ dày của võng mạc và màng mạch để phát hiện
tình trạng viêm ở các lớp này.
Chụp mạch fluorescein hoặc chụp mạch xanh indocyanin. Các xét nghiệm này yêu cầu đặt một ống thông tĩnh mạch (IV) vào
tĩnh mạch trên cánh tay của bạn để sử dụng thuốc nhuộm. Thuốc nhuộm này sẽ
đến các mạch máu trong mắt và cho phép chụp ảnh viêm mạch máu bên trong mắt.
Phân tích chất lỏng trong nước hoặc thủy tinh thể từ mắt.
Xét nghiệm máu.
Xét nghiệm hình ảnh, chụp X
quang, chụp CT hoặc MRI.
Nếu bác sĩ nhãn khoa cho rằng một tình trạng tiềm ẩn có thể là
nguyên nhân gây ra viêm màng bồ đào, bạn có thể được giới thiệu đến một bác sĩ
khác để khám sức khỏe tổng quát và làm các xét nghiệm.
Đôi khi, rất khó để tìm ra nguyên nhân cụ thể gây viêm màng bồ
đào. Ngay cả khi không xác định được nguyên nhân cụ thể, bệnh viêm màng bồ
đào vẫn có thể được điều trị thành công. Trong phần lớn các trường hợp, việc
xác định nguyên nhân gây viêm màng bồ đào không dẫn đến cách chữa trị. Vẫn
cần sử dụng một số hình thức điều trị để kiểm soát tình trạng viêm.
Điều trị
Nếu viêm màng bồ đào do một tình trạng cơ bản gây ra, thì việc
điều trị có thể tập trung vào tình trạng cụ thể đó. Thông thường phương
pháp điều trị viêm màng bồ đào là giống nhau bất kể nguyên nhân liên quan, miễn
là nó không lây nhiễm. Mục tiêu của việc điều trị là giảm tình trạng viêm
ở mắt cũng như ở các bộ phận khác của cơ thể, nếu có. Trong một số trường
hợp, điều trị có thể cần thiết trong nhiều tháng đến nhiều năm. Một số lựa
chọn điều trị có sẵn.
Thuốc men
Thuốc giảm viêm. Trước
tiên, bác sĩ có thể kê đơn thuốc nhỏ mắt với thuốc chống viêm, chẳng hạn như
corticosteroid. Thuốc nhỏ mắt thường không đủ để điều trị chứng viêm ngoài
mặt trước của mắt, vì vậy có thể cần tiêm corticosteroid trong hoặc xung quanh
mắt hoặc thuốc viên corticosteroid (uống).
Thuốc kiểm soát co thắt. Thuốc nhỏ mắt mở rộng (giãn ra) đồng tử có thể được kê đơn để kiểm
soát sự co thắt trong mống mắt và thể mi, có thể giúp giảm đau mắt.
Thuốc chống vi khuẩn hoặc vi rút. Nếu viêm màng bồ đào là do nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc
kháng sinh, thuốc kháng vi-rút hoặc các loại thuốc khác, có hoặc không có
corticosteroid, để kiểm soát tình trạng nhiễm trùng.
Thuốc ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch hoặc phá hủy tế bào. Bạn có thể cần thuốc ức chế miễn dịch nếu viêm màng bồ đào ảnh
hưởng đến cả hai mắt, không đáp ứng tốt với corticosteroid hoặc trở nên nghiêm
trọng đến mức đe dọa thị lực của bạn.
Một số loại thuốc này có thể có các tác dụng phụ nghiêm trọng
liên quan đến mắt, chẳng hạn như tăng nhãn áp và đục thủy tinh thể. Thuốc
uống hoặc tiêm có thể có tác dụng phụ ở các bộ phận khác của cơ thể ngoài mắt. Bạn
có thể cần đến gặp bác sĩ để tái khám và xét nghiệm máu từ một đến ba tháng một
lần.
Phẫu thuật hoặc các thủ tục khác
Cắt ống dẫn tinh. Phẫu thuật
loại bỏ một số thủy tinh thể trong mắt của bạn hiếm khi được sử dụng để chẩn
đoán hoặc quản lý tình trạng bệnh.
Que cấy giải phóng thuốc. Đối với những người bị viêm màng bồ đào sau khó điều trị, một
thiết bị được cấy vào mắt có thể là một lựa chọn. Thiết bị này từ từ giải
phóng corticosteroid vào mắt trong hai đến ba năm.
Đục thủy tinh thể thường phát triển ở những người chưa phẫu thuật
đục thủy tinh thể. Có đến 30% bệnh nhân cũng sẽ phải điều trị nhãn áp cao
để ngăn ngừa sự phát triển của bệnh tăng nhãn áp.
Tốc độ phục hồi của bạn một phần phụ thuộc vào loại viêm màng bồ
đào bạn mắc phải và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Viêm màng bồ
đào ảnh hưởng đến phía sau mắt của bạn (viêm màng bồ đào sau hoặc viêm màng bồ
đào, bao gồm viêm võng mạc hoặc viêm màng mạch) có xu hướng chữa lành chậm hơn
so với viêm màng bồ đào ở phía trước của mắt (viêm màng bồ đào trước hoặc viêm
mống mắt). Tình trạng viêm nặng mất nhiều thời gian để khỏi hơn so với
tình trạng viêm nhẹ.
Viêm màng bồ đào có thể tái phát trở lại. Hẹn khám với bác
sĩ nếu bất kỳ triệu chứng nào của bạn xuất hiện trở lại hoặc trầm trọng hơn.
Những lựa chọn điều trị
Phòng ngừa
Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể sàng lọc
viêm màng bồ đào trong khi khám mắt thường xuyên. Nếu bạn có bất kỳ điều kiện
cơ bản, điều trị chúng có thể giúp ngăn ngừa viêm màng bồ đào. Tránh một số
loại thuốc, chẳng hạn như rifabutin kháng sinh, cũng có thể giúp ngăn ngừa viêm
màng bồ đào.
Kế hoạch điều trị
Bạn cần điều trị nhanh chóng từ bác sĩ để ngăn ngừa tổn thương thị
lực. Nén ấm có thể giúp giảm triệu chứng. Kính râm có thể bảo vệ mắt bạn nếu
chúng nhạy cảm với ánh sáng.
Liệu pháp thuốc
Nhà cung cấp của bạn có thể kê toa các loại thuốc sau:
Corticosteroid, để giảm sưng và đau. Bác sĩ của bạn có thể kê toa
thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc.
Thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng vi-rút, tùy thuộc vào nguyên
nhân gây viêm màng bồ đào của bạn
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID), để giảm viêm
Thuốc ức chế hệ miễn dịch, trong trường hợp corticosteroid không
giúp
Phẫu thuật và các thủ tục khác
Bạn có thể cần phẫu thuật để sửa chữa bất kỳ thiệt hại cho mắt.
Viêm màng bồ đào có thể gây đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp hoặc võng mạc bị
bong ra.
Liệu pháp bổ sung và thay thế
Viêm màng bồ đào cần điều trị y tế thông thường. KHÔNG chỉ dựa vào
các liệu pháp bổ sung và thay thế (CAM) để điều trị viêm màng bồ đào. Tùy thuộc
vào những gì gây ra viêm màng bồ đào của bạn, liệu pháp CAM có thể giúp điều
trị một căn bệnh tiềm ẩn. Và một số loại thảo mộc và chất bổ sung tốt cho sức
khỏe của mắt.
Nói với nhà cung cấp của bạn về bất kỳ loại thảo mộc hoặc chất bổ
sung bạn sử dụng hoặc dự định sử dụng.
Dinh dưỡng và bổ sung
Ăn nhiều thực phẩm giàu chất chống oxy hóa rất tốt cho sức khỏe
của mắt và sức khỏe tổng thể của bạn. Chọn rau xanh, lá và ớt, và các loại trái
cây như quả việt quất, cà chua và anh đào.
Những chất bổ sung cũng có thể giấp:
Một loại đa vitamin khoáng chất tổng hợp hàng ngày. Một nghiên cứu
nhỏ cho thấy vitamin C và E có thể giúp giảm triệu chứng viêm màng bồ đào
trước. Những người trong nghiên cứu đã dùng vitamin C (500 mg hai lần một ngày)
và vitamin E (100 mg hai lần một ngày) ngoài điều trị y tế tiêu chuẩn. Bổ sung
vitamin C có thể tương tác với các loại thuốc khác, bao gồm thuốc hóa trị liệu,
estrogen, warfarin (Coumadin) và các loại khác. Vitamin E có thể tương tác với
một số loại thuốc, bao gồm cả chất làm loãng máu.
Các axit béo omega-3 , như dầu cá, có thể giúp giảm viêm và tăng
cường hệ thống miễn dịch. Cá nước lạnh, chẳng hạn như cá hồi hoặc cá bơn, là
nguồn tốt. Tránh dùng axit béo omega-3 trước khi phẫu thuật viêm màng bồ đào vì
chúng có thể làm tăng nguy cơ chảy máu. Hãy cho bác sĩ của bạn trước khi dùng
axit béo omega-3 nếu bạn cũng dùng thuốc làm loãng máu, chẳng hạn như aspirin,
warfarin (Coumadin) hoặc clopidogrel (Plavix).
Lutein là một chất chống oxy hóa rất quan trọng đối với sức khỏe
của mắt.
Các loại thảo mộc
Các loại thảo mộc là một cách để tăng cường và làm săn chắc các hệ
thống của cơ thể. Như với bất kỳ liệu pháp nào, bạn nên làm việc với nhà cung
cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn trước khi bắt đầu bất kỳ điều trị. Nếu
bạn đang được điều trị viêm màng bồ đào, hãy nói với tất cả các nhà cung cấp
của bạn về bất kỳ loại thảo dược nào bạn đang xem xét dùng.
Củ nghệ ( Curcuma longa ): Có đặc tính chống oxy hóa và có thể
giúp tăng cường hệ thống miễn dịch. Một nghiên cứu nhỏ cho thấy nghệ có thể
giúp giảm triệu chứng viêm màng bồ đào mãn tính, nhưng nghiên cứu này không
được thiết kế tốt. Củ nghệ có thể làm tăng nguy cơ chảy máu. Hãy hỏi bác sĩ
trước khi dùng nghệ nếu bạn cũng dùng thuốc làm loãng máu, chẳng hạn như
aspirin, warfarin (Coumadin) hoặc clopidogrel.
Theo dõi
Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể kiểm tra mắt
của bạn bằng đèn khe, cho phép nhìn phóng to các phần nhỏ của giác mạc, mống
mắt và ống kính của bạn. Nhà cung cấp của bạn cũng sẽ đo áp lực trong mắt của
bạn sau mỗi 1 đến 7 ngày trong khi viêm màng bồ đào của bạn đang hoạt động.
Một cuộc hẹn theo dõi cứ sau 1 đến 6 tháng thường được khuyến
nghị. Nhà cung cấp của bạn sẽ cho bạn biết khi nào bạn nên quay lại.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét