Đa hồng cầu

Bệnh đa hồng cầu là một loại ung thư máu. Nó khiến tủy xương của bạn tạo ra quá nhiều tế bào hồng cầu. Những tế bào dư thừa này làm máu của bạn dày lên, làm chậm dòng chảy của nó, có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng, chẳng hạn như cục máu đông.

Bệnh đa hồng cầu rất hiếm. Nó thường phát triển chậm và bạn có thể mắc phải nó trong nhiều năm mà không biết. Thường thì tình trạng này được tìm thấy khi xét nghiệm máu vì một lý do khác.

Nếu không điều trị, bệnh đa hồng cầu có thể đe dọa tính mạng. Nhưng chăm sóc y tế thích hợp có thể giúp giảm bớt các dấu hiệu, triệu chứng và biến chứng của bệnh này.

Các triệu chứng

Nhiều người bị bệnh đa hồng cầu không có dấu hiệu hoặc triệu chứng đáng chú ý. Một số người có thể xuất hiện các triệu chứng mơ hồ như đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi và mờ mắt.

Các triệu chứng cụ thể hơn của bệnh đa hồng cầu bao gồm:

Ngứa, đặc biệt là sau khi tắm nước ấm hoặc tắm

Tê, ngứa ran, bỏng rát hoặc yếu ở bàn tay, bàn chân, cánh tay hoặc chân của bạn

Cảm giác no ngay sau khi ăn và đầy bụng hoặc đau ở bụng trên bên trái do lá lách to

Chảy máu bất thường, chẳng hạn như chảy máu mũi hoặc chảy máu nướu răng

Sưng đau một khớp, thường là ngón chân cái

Khó thở và khó thở khi nằm

Khi nào đến gặp bác sĩ

Hẹn khám với bác sĩ nếu bạn có các dấu hiệu hoặc triệu chứng của bệnh đa hồng cầu.

Nguyên nhân

Bệnh đa hồng cầu xảy ra khi đột biến gen gây ra vấn đề trong việc sản xuất tế bào máu. Thông thường, cơ thể bạn điều chỉnh số lượng của từng loại tế bào trong số ba loại tế bào máu mà bạn có - hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Nhưng trong bệnh đa hồng cầu, tủy xương của bạn tạo ra quá nhiều một số tế bào máu này.

Nguyên nhân của đột biến gen trong bệnh đa hồng cầu là không rõ, nhưng nó thường không di truyền từ cha mẹ của bạn.

Các yếu tố rủi ro

Bệnh đa hồng cầu có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở người lớn từ 50 đến 75. Đàn ông có nhiều khả năng mắc bệnh đa hồng cầu hơn, nhưng phụ nữ có xu hướng mắc bệnh ở độ tuổi trẻ hơn.

Các biến chứng

Các biến chứng có thể xảy ra của bệnh đa hồng cầu bao gồm:

Các cục máu đông. Tăng độ dày của máu và giảm lưu lượng máu, cũng như các bất thường trong tiểu cầu của bạn, làm tăng nguy cơ đông máu. Các cục máu đông có thể gây ra đột quỵ, đau tim hoặc tắc nghẽn động mạch trong phổi hoặc tĩnh mạch sâu bên trong cơ chân hoặc trong bụng.

Lá lách to. Lá lách giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng và lọc các vật chất không mong muốn, chẳng hạn như các tế bào máu cũ hoặc bị hư hỏng. Số lượng tế bào máu tăng lên do bệnh đa hồng cầu làm cho lá lách của bạn làm việc nhiều hơn bình thường, khiến lá lách to ra.

Các vấn đề do lượng hồng cầu cao. Quá nhiều tế bào hồng cầu có thể dẫn đến một số biến chứng khác, bao gồm vết loét hở trên niêm mạc bên trong dạ dày, ruột non trên hoặc thực quản (loét dạ dày tá tràng) và viêm khớp (bệnh gút).

Các rối loạn máu khác. Trong một số trường hợp hiếm hoi, bệnh đa hồng cầu có thể dẫn đến các bệnh về máu khác, bao gồm rối loạn tiến triển trong đó tủy xương bị thay thế bằng mô sẹo, tình trạng tế bào gốc không trưởng thành hoặc hoạt động bình thường, hoặc ung thư máu và tủy xương ( Bệnh bạch cầu cấp tính).

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ xem xét bệnh sử chi tiết và thực hiện khám sức khỏe.

Xét nghiệm máu

Nếu bạn bị bệnh đa hồng cầu, xét nghiệm máu có thể cho biết:

Nhiều tế bào hồng cầu hơn bình thường và đôi khi, tăng lượng tiểu cầu hoặc bạch cầu

Một tỷ lệ phần trăm lớn hơn các tế bào hồng cầu tạo nên tổng thể tích máu (đo hematocrit)

Mức độ tăng cao của protein giàu chất sắt trong các tế bào hồng cầu vận chuyển oxy (hemoglobin)

Mức độ rất thấp của một loại hormone kích thích tủy xương tạo ra các tế bào hồng cầu mới (erythropoietin)

Chọc hút hoặc sinh thiết tủy xương

Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn bị bệnh đa hồng cầu, bác sĩ có thể khuyên bạn nên thu thập mẫu tủy xương của bạn thông qua sinh thiết hoặc hút tủy xương.

Sinh thiết tủy xương bao gồm việc lấy một mẫu vật liệu tủy xương rắn. Chọc hút tủy xương thường được thực hiện cùng một lúc. Trong khi chọc hút, bác sĩ sẽ rút một mẫu phần chất lỏng trong tủy của bạn.

Kiểm tra gen cụ thể

Nếu bạn bị bệnh đa hồng cầu, phân tích tủy xương hoặc máu của bạn có thể cho thấy đột biến gen liên quan đến bệnh.

Những lựa chọn điều trị

Đa hồng càu (PV) là một tình trạng mãn tính Tây y không có cách chữa trị. Tuy nhiên, điều trị có thể giúp bạn quản lý các triệu chứng của nó và giúp ngăn ngừa các biến chứng. Bác sĩ sẽ kê toa một kế hoạch điều trị dựa trên nguy cơ phát triển cục máu đông.

Điều trị cho những người có nguy cơ thấp

Điều trị điển hình cho những người có nguy cơ đông máu thấp bao gồm hai điều: aspirin và thủ thuật gọi là phlebotomy.

Aspirin liều thấp. Aspirin ảnh hưởng đến tiểu cầu trong máu của bạn, làm giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.

Phẫu thuật cắt bỏ. Sử dụng kim, bác sĩ sẽ loại bỏ một lượng máu nhỏ từ một trong các tĩnh mạch của bạn. Điều này giúp giảm số lượng hồng cầu của bạn. Thông thường bạn sẽ điều trị khoảng một lần một tuần, và sau đó vài tháng một lần cho đến khi mức hematocrit của bạn gần với mức bình thường hơn.

Điều trị cho những người có nguy cơ cao

Ngoài aspirin và phlebotomy, những người có nguy cơ đông máu cao có thể cần điều trị chuyên sâu hơn, chẳng hạn như các loại thuốc khác. Chúng có thể bao gồm:

Hydroxyurea (Droxia, Hydrea). Đây là một loại thuốc trị ung thư ngăn cơ thể bạn tạo ra quá nhiều tế bào hồng cầu. Nó làm giảm nguy cơ đông máu của bạn. Hydroxyurea được sử dụng ngoài nhãn để điều trị PV.

Interferon alpha. Thuốc này giúp hệ thống miễn dịch của bạn chống lại các tế bào tủy xương hoạt động quá mức là một phần của PV. Nó cũng có thể ngăn cơ thể bạn tạo ra quá nhiều tế bào hồng cầu. Giống như hydroxyurea, i nterferon alpha được sử dụng ngoài nhãn để điều trị PV.

Busulfan (Myleran). Thuốc ung thư này được phê duyệt để điều trị bệnh bạch cầu, nhưng nó có thể được sử dụng ngoài nhãn hiệu để điều trị PV.

Ruxolitinib (Jakafi). Đây là loại thuốc duy nhất được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ phê duyệt để điều trị cho PV. Bác sĩ có thể kê toa thuốc này nếu bạn không thể dung nạp hydroxyurea hoặc nếu hydroxyurea không làm giảm lượng máu của bạn đủ. Ruxolitinib hoạt động bằng cách ức chế các yếu tố tăng trưởng chịu trách nhiệm tạo ra các tế bào hồng cầu và hoạt động của hệ thống miễn dịch.

Phương pháp điều trị liên quan

Bác sĩ cũng có thể kê toa các phương pháp điều trị khác cho bạn. Một số trong số này có thể giúp giảm ngứa, có thể là một vấn đề dai dẳng và khó chịu đối với nhiều người bị PV. Những phương pháp điều trị có thể bao gồm:

thuốc kháng histamine

Các chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị trầm cảm, được gọi là chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI), đã giúp giảm ngứa trong các thử nghiệm lâm sàng. Ví dụ về SSRI bao gồm paroxetine (Brisdelle, Paxil, Pexeva, những loại khác) hoặc fluoxetine (Prozac, Sarafem, Selfemra, những loại khác).

quang trị liệu (điều trị bằng tia cực tím)

Bác sĩ sẽ nói chuyện với bạn về các lựa chọn điều trị tốt nhất cho bạn. Khám phá các câu hỏi bạn có thể hỏi bác sĩ về điều trị bệnh đa hồng cầu.

Thuốc tim

Bác sĩ cũng có thể sẽ kê đơn thuốc để kiểm soát các yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim và mạch máu, bao gồm huyết áp cao, tiểu đường và cholesterol bất thường.

Bác sĩ có thể khuyến nghị bạn dùng aspirin liều thấp để giảm nguy cơ hình thành cục máu đông. Aspirin liều thấp cũng có thể giúp giảm đau rát ở bàn chân hoặc bàn tay của bạn.

Điều trị tự nhiên cho bệnh đa hồng cầu

Trong khi bệnh đa hồng cầu được coi là một tình trạng mãn tính mà không có phương pháp điều trị chữa bệnh, thì nhiều phương pháp điều trị có sẵn giúp điều chỉnh tình trạng này. Bổ sung tự nhiên bao gồm tỏi và cayenne hỗ trợ làm loãng máu và ngăn ngừa cục máu đông. Ngoài ra, các biện pháp lối sống nhất định là lựa chọn điều trị hiệu quả.

Tỏi

Tỏi là một loại thảo mộc được sử dụng trong một loạt các phương pháp điều trị. Các loại thảo mộc có đặc tính chống đông máu cụ thể làm cho nó là một lựa chọn điều trị hiệu quả cho bệnh đa hồng cầu. Việc bổ sung giúp làm loãng máu và ngăn ngừa cục máu đông thường liên quan đến tình trạng này.

Cayenne

Cayenne là một bổ sung hiệu quả để quản lý máu dày. Chất capsaicin trong cayenne kích thích lưu lượng máu. Hợp chất này cũng làm tan máu và điều hòa lưu thông.

Indirubin ( Indigofera tinctoria ).

Trong các báo cáo trường hợp, indirubin cho thấy kết quả tích cực trong điều trị CML lâu dài. Tuy nhiên, không có nghiên cứu khoa học nào được thực hiện về việc sử dụng indirubin cho CML. Indirubin là từ cây chàm và được bao gồm trong một công thức thảo mộc truyền thống của Trung Quốc đã được sử dụng trong lịch sử để điều trị CML. Không có nhiều thông tin về sự an toàn của indirubin. Hỏi bác sĩ của bạn trước khi dùng nó và chỉ sử dụng theo hướng dẫn của người kê toa có kiến​​thức.

Lá ô liu ( Olea europaea ).

Đối với tác dụng chống ung thư và miễn dịch. Những người mắc bệnh tiểu đường và huyết áp cao nên hỏi bác sĩ trước khi dùng lá ô liu.

Củ nghệ ( Curcuma longa ).

Đối với đau và viêm. KHÔNG sử dụng bột nghệ nếu bạn có vấn đề về túi mật. Củ nghệ có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, đặc biệt nếu bạn dùng thuốc làm loãng máu, như warfarin (Coumadin), clopidogrel (Plavix) hoặc aspirin.

Bổ sung Probiotic (chứa Lactobacillus acidophilus ) , 5 đến 10 tỷ CFU (đơn vị hình thành khuẩn lạc) mỗi ngày, khi cần thiết để duy trì sức khỏe đường tiêu hóa và miễn dịch. Làm lạnh bổ sung men vi sinh của bạn để có kết quả tốt nhất. Những người có hệ thống miễn dịch yếu hoặc những người dùng thuốc để ức chế hệ thống miễn dịch nên hỏi bác sĩ trước khi dùng men vi sinh.

Phong cách sống và các biện pháp khắc phục tại nhà

Một số thay đổi lối sống được coi là phương pháp điều trị giúp duy trì sức khỏe tốt và cảm giác khỏe mạnh tổng thể. Tập thể dục thường xuyên làm tăng lưu lượng máu và có thể giúp điều chỉnh tình trạng. Ngoài ra, chế độ ăn uống cân bằng giúp duy trì mức độ dinh dưỡng phù hợp trong cơ thể và hỗ trợ sức khỏe tốt.

Bệnh đa hồng cầu là một rối loạn máu có khả năng đe dọa tính mạng nếu không được điều trị. Các lựa chọn điều trị tự nhiên thường có thể giúp điều chỉnh và quản lý tình trạng hiệu quả.

Ăn thực phẩm chống oxy hóa, bao gồm trái cây (như quả việt quất, anh đào và cà chua) và rau quả (như bí và ớt chuông).

Tránh các thực phẩm tinh chế, chẳng hạn như bánh mì trắng, mì ống và đặc biệt là đường.

Ăn ít thịt đỏ và thịt nạc, cá nước lạnh, đậu phụ (đậu nành, nếu không dị ứng) hoặc đậu cho protein.

Sử dụng các loại dầu tốt cho sức khỏe, như dầu ô liu hoặc dầu thực vật ép lạnh.

Giảm hoặc loại bỏ axit béo chuyển hóa, được tìm thấy trong các sản phẩm nướng thương mại như bánh quy, bánh quy giòn, bánh ngọt, khoai tây chiên, vòng hành tây, bánh rán, thực phẩm chế biến và bơ thực vật.

Tránh chất caffeine, rượu và thuốc lá.

Uống 6 đến 8 ly nước lọc hàng ngày.

Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày một tuần.

Bạn có thể thực hiện các bước để giúp bản thân cảm thấy tốt hơn nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh đa hồng cầu. Cố gắng:

Tập thể dục. Tập thể dục vừa phải, chẳng hạn như đi bộ, có thể cải thiện lưu lượng máu của bạn. Điều này giúp giảm nguy cơ đông máu. Các bài tập duỗi chân và mắt cá chân cũng có thể cải thiện lưu thông máu của bạn.

Tránh thuốc lá. Sử dụng thuốc lá có thể khiến mạch máu của bạn bị thu hẹp, làm tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ do cục máu đông.

Tránh môi trường ít oxy. Sống ở độ cao lớn, trượt tuyết hoặc leo núi đều làm giảm nồng độ oxy trong máu của bạn hơn nữa.

Tốt cho làn da của bạn. Để giảm ngứa, hãy tắm bằng nước mát, dùng sữa rửa mặt nhẹ nhàng và vỗ nhẹ cho da khô. Thêm tinh bột, chẳng hạn như bột ngô, vào bồn tắm của bạn có thể hữu ích. Tránh tắm bồn nước nóng, bồn tạo sóng nước nóng và vòi sen hoặc bồn tắm nước nóng.

Cố gắng không gãi vì nó có thể làm tổn thương da và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Sử dụng kem dưỡng da để giữ ẩm cho da.

Tránh nhiệt độ quá cao. Lưu lượng máu kém làm tăng nguy cơ bị thương do nhiệt độ nóng và lạnh. Trong thời tiết lạnh, luôn mặc quần áo ấm, đặc biệt là ở bàn tay và bàn chân của bạn. Trong thời tiết nóng, hãy bảo vệ mình khỏi ánh nắng mặt trời và uống nhiều chất lỏng.

Để ý vết loét. Lưu thông kém có thể khiến vết loét khó lành, đặc biệt là ở bàn tay và bàn chân của bạn. Kiểm tra bàn chân của bạn thường xuyên và nói với bác sĩ của bạn về bất kỳ vết loét nào.

Tiên lượng bệnh đa hồng cầu

Tiên lượng của bạn với PV phụ thuộc phần lớn vào việc bạn có được điều trị hay không. Điều trị giúp giảm nguy cơ biến chứng đe dọa tính mạng, như:

myelofibrosis: giai đoạn tiên tiến của PV làm sẹo tủy xương và có thể làm to gan và lách

đau tim

huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT)

đột quỵ thiếu máu cục bộ: đột quỵ do mất nguồn cung cấp máu lên não

thuyên tắc phổi: cục máu đông trong phổi

tử vong do xuất huyết: tử vong do chảy máu, thường là do dạ dày hoặc các bộ phận khác của đường tiêu hóa

tăng huyết áp cổng thông tin: tăng huyết áp trong gan có thể dẫn đến suy gan

bệnh bạch cầu tủy cấp tính (AML): một loại ung thư máu đặc biệt ảnh hưởng đến các tế bào bạch cầu

Những biến chứng từ PV là có thể ngay cả khi điều trị, nhưng nguy cơ thấp hơn nhiều. Đối với người có PV, chỉ cần5 đến 15 phần trămđiển hình đã phát triển myelofibrosis 15 năm sau khi chẩn đoán. Và ít hơn 10 phần trăm đã phát triển bệnh bạch cầu 20 năm sau khi chẩn đoán. Nhìn chung, những người được điều trị có triển vọng tốt hơn nhiều so với những người không điều trị.

Ngoài ra, chăm sóc bản thân và sức khỏe tổng thể của bạn có thể làm giảm nguy cơ đông máu từ PV. Bỏ hút thuốc, duy trì hoạt động thể chất và quản lý các tình trạng sức khỏe khác mà bạn có, chẳng hạn như bệnh tiểu đường , huyết áp cao và bệnh tim cũng có thể cải thiện triển vọng của bạn. Tìm hiểu thêm về tiên lượng bệnh đa hồng cầu.

Tuổi thọ đa hồng cầu

Tình hình của mọi người với PV là khác nhau. Nhưng nhiều người tuân thủ kế hoạch điều trị và gặp bác sĩ huyết học thường xuyên có thể mong đợi được sống lâu với các biến chứng hạn chế.

Điều trị là rất quan trọng. Những người không được điều trị thường có thể sống sót dưới hai năm, tùy thuộc vào độ tuổi và sức khỏe tổng thể. Nhưng những người đã điều trị có thể sống thêm vài thập kỷ nữa. Thời gian sống trung bình sau khi chẩn đoán ít nhất là 20 năm và con người có thể sống lâu hơn hàng thập kỷ. Tìm hiểu thêm về tuổi thọ của bệnh đa hồng cầu.

Quan điểm Tây y

Bệnh đa hồng cầu là một bệnh máu hiếm gặp làm tăng nguy cơ đông máu nguy hiểm và các biến chứng khác. Nó không thể chữa được, nhưng nó có thể điều trị được.

Nếu bạn bị bệnh đa hồng cầu, hãy nói chuyện với bác sĩ chăm sóc chính hoặc bác sĩ huyết học về kế hoạch điều trị phù hợp với bạn. Điều này có thể sẽ bao gồm phẫu thuật cắt bỏ và thuốc. Nhận được sự chăm sóc mà bạn cần càng sớm càng tốt có thể giúp ngăn ngừa cục máu đông, giảm các biến chứng và cải thiện chất lượng và thời gian sống của bạn.